(Vanhien.vn) Tuyên Quang hiện có hơn 10.470 ha mía, trong đó tập trung chủ yếu ở huyện Sơn Dương với diện tích 3.700 ha, năng suất bình quân đạt hơn 61 tấn/ha. Điều đặc biệt đáng chú ý, với lợi thế trồng được trên đồi núi dốc mía đang trở thành thành cây trồng chính và đóng vai trò quan trọng trong chương trình xoá đói giảm nghèo nâng cao đời sống cho các hộ dân miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh Tuyên Quang.

          Gia đình ông Trần Đức Xuân, thôn Tân Hồng, xã Tú Thịnh, huyện Sơn Dương (Tuyên Quang) đang thu hoạch vụ mía 2017-2018

Xã Tú Thịnh, huyện Sơn Dương tỉnh Tuyên Quang có 600 hộ trồng mía, với diện tích 88 ha, doanh thu mỗi năm đạt 4,5 tỷ đồng. Do đặc điểm là xã miền núi, diện tích đất sản xuất nông, lâm nghiệp chủ yếu là đất đồi núi dốc, trước đây người dân xã Tú Thịnh đã tìm đủ các loại cây trồng nhưng không cây nào trụ lại được. Cũng nhờ cây mía rất nhiều hộ gia đình trong xã đã nâng cao thu nhập cải thiện đời sống. Năm 2000, toàn xã có 27% hộ nghèo, đến hết năm 2017 tỷ lệ hộ nghèo của xã đã giảm xuống còn 13,7%.

Ông Trần Đức Xuân, thôn Tân Hồng, xã Tú Thịnh, huyện Sơn Dương,  tỉnh Tuyên Quang  cho biết:“Trồng mía năng suất hơn ngô, khoai , sắn, cho hiệu quả và giá thành cao hơn. Cây mía cũng ít phải chăm sóc hơn, sau 3 năm mới phải trồng lại nên sẽ đỡ tốn công thuê mướn người làm, còn ngô, ngô, khoai, sắn trồng ba vụ một năm thì phải cầy bừa cả ba lần”

Nhà máy mía đường hỗ trợ người trồng mía công vận chuyển, tiêu thụ

Để khuyến khích người nông dân trồng mía, trong những năm qua, Công ty cổ phần Mía đường Sơn Dương cam kết đảm bảo thu mua toàn bộ mía nguyên liệu cho các hộ nông dân đã ký hợp đồng với Công ty, với giá thu mua tối thiểu tại ruộng là 900 nghìn đồng/tấn. Đồng thời, triển khai chính sách khuyến khích phát triển vùng trồng mía như: Mỗi ha đất đang trồng cây lâu năm nay chuyển sang ký hợp đồng trồng mía ổn định lâu dài với công ty từ 3 năm trở lên được hỗ trợ 2,5 triệu đồng/ha; ứng trước vốn đầu tư cho các hộ dân vay chăm sóc mía 18 triệu đồng/ha trồng mới, trồng lại; 10 triệu đồng/ha chăm sóc mía lưu gốc; hỗ trợ kinh phí hoạt động cho Ban chỉ đạo mía các huyện 300 đồng/tấn mía và 3.000 đồng/tấn cho Ban chỉ đạo mía của các xã, thôn...

Mía nhanh chóng được đưa về nhà máy để đưa vào quy trình ép 

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần mía đường Sơn Dương chia sẻ: “Để có vùng nguyên liệu bền vững thì Công ty đã xây dựng nhiều chính sách ổn định và phát triển vùng nguyên liệu trong trong 5 năm, từ vụ 2015-2016 đến vụ 2019-2020. Trong đó có hỗ trợ trồng mới, trồng lại, hỗ trợ chuyển đổi cây trồng, thâm canh tăng năng suất từ đó cây mía cũng cho lại năng suất cao hơn, ổn định hơn với người trồng mía”

Thành phẩm đường kính trắng, được đóng bao bì, nhãn mác

Những năm gần đây, cây mía đóng vai trò rất quan trọng và là cây trồng chính của tỉnh Tuyên Quang. Do thực hiện tốt việc liên kết “4 nhà” cây mía đã đảm bảo hài hòa lợi ích của cả người dân và doanh nghiệp. Do vậy, để tiếp tục phát triển cây mía và ngành mìa đường theo hướng hiệu quả, bền vững, tỉnh Tuyên Quang đang khuyến khích hỗ trợ các thành phần kinh tế theo hướng tập hợp liên kết thành tổ chức sản xuất dịch vụ đủ lớn để tham gia chuỗi sản xuất, cung ứng dịch vụ mía đường theo lợi thế cạnh tranh và nhu cầu thị trường, gắn lợi ích giữa nhà máy – hộ trồng mía – hộ dịch vụ, bảo đảm hài hòa lợi ích và phát triển bền vững. Phát triển quy mô sản xuất nguyên liệu phù hợp gắn với khả năng tiêu thụ của nhà máy; tăng cường áp dụng tiến bộ kỹ thuật thâm canh đồng bộ tăng năng suất, chất lượng mía. Cụ thể trong những vụ tới tỉnh Tuyên Quang chuyển đổi hết giống cũ bằng các giống có suất, chất lượng cao, phù hợp với từng tiểu vùng, có sức chống chịu sâu bệnh cao…

Nguồn bã mía sau khi ép, được tận thu phục vụ cho quá trình tạo ra năng lượng điện (Nhà máy điện sinh khối mía đường Tuyên Quang).

Ông Nguyễn Mạnh Tú, Phó chi cục trưởng Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật, Sở Nông nghiệp và phát triển Nông thôn tỉnh Tuyên Quang cho biết: “Cây mía là cây trồng rất ổn định, được doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Vậy nên, đời  sống của người dân trồng mía từng bước được cải thiện, kinh tế các hộ trồng mía cũng dần được nâng lên, tính trung bình mỗi hộ gia đình thu về từ 35 – 52 triệu đồng/ha/năm. Để cây mía là cây thoát nghèo cho thu nhập cao, thì tỉnh cũng như Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề ra nhiều giải pháp cho người trồng mía như là: tập trung vào nâng cao chất lượng mía, tiếp tục trồng những giống mía mới có năng suất cao hơn, chất lượng tốt hơn. Cùng với đó, áp dụng khoa học kỹ thuật trong thâm canh, cơ giới hoá trong sản xuất từ làm đất tới thu hoạch. Đặc biệt hơn ứng dụng công nghệ tưới cho cây mía, đây là công nghệ mới đã được thực hiện ở nhiều địa phương và đã tăng năng suất mía từ 50% đến 200%”

Tuyên Quang phấn đấu đến năm 2020, mở rộng diện tích trồng mía lên trên 15.500 ha; doanh thu mía nguyên liệu toàn tỉnh đạt trên 1.100 tỷ đồng; năng năng suất bình quân 80 tấn/ha; nộp ngân sách gần 93 tỷ đồng; góp phần đưa sản xuất hàng hóa nông nghiệp lên một bước mới, làm thay đổi bộ mặt nông thôn, nhất là nông thôn miền núi.