Cho rằng tạm nhập tái xuất đường gây nhiều khó khăn cho sản xuất mía đường trong nước nên Hiệp hội Mía đường Việt Nam kiến nghị dừng hoạt động này.

Trả lời báo chí, ông Phạm Quốc Doanh, Chủ tịch Hiệp hội Mía đường Việt Nam cho biết, mới đây, Bộ Công thương và UBND tỉnh Lào Cai kiến nghị Thủ tướng cho phép gia hạn thực hiện các giấy phép tạm nhập tái xuất đường đã cấp qua các cửa khẩu thuộc tỉnh Lào Cai đến hết ngày 31/12/2019.

Trong văn bản trình Thủ tướng, Hiệp hội Mía đường khẳng định, ngành mía đường trong nước vẫn đang rất khó khăn, giá đường đang ở mức rất thấp, nhiều nhà máy phải bán bằng giá đường nhập nhập lậu. Một số nhà máy đã phải bán dưới giá thành nhưng tiêu thụ vẫn rất khó khăn. Thậm chí, có nhà máy đã phải tạm ngừng sản xuất.

Trong khi đó, giá mua mía cho người trồng nguyên liệu vẫn mua bằng niên vụ 2012/2017, thậm chí có nơi địa phương quy định giá mía nguyên liệu phải mua cao hơn năm trước.

Hiện nay, niên vụ 2017/2018 đã vào vụ gần 2 tháng, nhưng lượng đường tồn của niên vụ cũ là 200 nghìn tấn vẫn chưa tiêu thụ hết và bán rất chậm.

Ngành mía đường đang gặp nhiều khó khăn

Theo ông Phạm Quốc Doanh, việc xuất khẩu tiểu ngạch mặt hàng đường qua các cửa khẩu phụ gặp nhiều khó khăn. Nếu năm 2012 cho phép xuất khẩu 52 nghìn tấn, thực hiện được 100% thì các năm sau liên tục giảm dần và tới năm 2016 hầu như không xuất khẩu được. Đến năm 2017, do một số doanh nghiệp được phép xuất khẩu qua một số cửa khẩu phụ tại Lào Cai (từ tháng 8/2017) nên đã xuất khẩu được khoảng 2.500 tấn.

Nguyên nhân việc xuất khẩu tiểu ngạch đường khó khăn và giảm dần được cho biết là do nước nhập khẩu tăng cường biện pháp chống buôn lậu và kiểm soát chặt nhập lậu, trong nước thì phải cạnh tranh quyết liệt với hàng tạm nhập tái xuất hàng đông lạnh và đường.

Vì thế, Hiệp hội Mía đường đề nghị: đối với số lượng đường còn lại trong giấy phép tạm nhập tái xuất, không xem xét gia hạn theo kiến nghị của UBND tỉnh Lào Cai và Bộ Công thương. Hoạt động xuất khẩu đường tại các cửa khẩu phụ ở Lào Cai nên để ưu tiên cho các doanh nghiệp sản xuất đường trong nước.

Đối với lượng đường đã tạm nhập về mà đến nay chưa tái xuất được (hiện tồn kho ở Lào Cai khoảng gần 40.000 tấn) thì buộc phải xuất trả trở lại nước ban đầu.

Hiệp hội cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo thành lập tổ công tác liên ngành gồm: Bộ Công thương chỉ trì phối hợp với Bộ NN-PTNT, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Hiệp hội Mía đường Việt Nam kiểm tra đánh giá việc thực hiện tạm nhập tái xuất đường đã được cấp phép đến hết 31/12/2017.

Trước đó, để gỡ khó cho doanh nghiệp mía đườn, xét đề nghị của Hiệp hội Mía đường, Bộ Công thương cùng Bộ NN-PTNT đã có văn bản trình lên Chính phủ, kiến nghị lùi thời gian thực hiện ATIGA đối với mặt hàng đường đến năm 2020.

Hiệp hội Mía đường đề nghị Chính phủ và Bộ NN-PTNT phê duyệt cho ra đời Quỹ Hỗ trợ ngành mía đường. Kinh phí của quỹ chủ yếu do các doanh nghiệp mía đường tự đóng góp, nhưng hiệp hội chỉ xin 20% khoản tiền từ việc đấu giá hạn ngạch thuế quan nhập khẩu đường đưa vào quỹ này để làm vốn mồi ban đầu, thu hút các doanh nghiệp tham gia.

Kiến nghị Bộ NN-PTNT sớm phê duyệt đề án tổ chức hệ thống giống mía 3 cấp. Bộ NN-PTNT cần nhanh chóng đề xuất Chính phủ xây dựng Luật Mía đường để đảm bảo hành lang pháp lý cho ngành phát triển, đồng thời sớm phê duyệt Đề án tái cơ cấu ngành mía đường.

Minh Thái (Tổng hợp)