Nhiều năm nay, nhiều giống mía được trồng thử nghiệm ở Sóc Trăng, qua theo dõi có một số giống rất phù hợp để canh tác trên địa bàn tỉnh như:

-     Giống mía K95-156 (nông dân thường gọi là K95 lá bầu): có thời gian sinh trưởng 11 – 12 tháng, vươn lóng hơi chậm trong những tháng đầu, đến tháng thứ 5 trở đi bắt đầu vươn lóng nhanh và sinh trưởng mạnh về chiều cao và đường kính thân. Cây to, chịu thâm canh, mức độ đồng đều cao; ít bị đổ ngã, chịu ngập úng khá; năng suất cao và ổn định; chất lượng khá tốt; khả năng chống chịu sâu đục thân, bệnh than tốt; ít nhiễm bệnh trắng lá và bệnh thối đỏ (bệnh rượu). Yếu điểm của giống mía này là dễ bị bọng ruột và tỉ lệ trổ cờ nhiều, tuy nhiên điều này không làm giảm nhiều trữ đường của mía, nên nông dân có thể yên tâm sản xuất.

Khâu làm đất

-     Giống mía K95-84 (nông dân thường gọi là K95 lá dài): thời gian sinh trưởng 11 – 12 tháng, vươn lóng nhanh, có thể lưu gốc đến vụ sau, khắc phục được những yếu điểm của giống mía K95-156. Đây là giống mía được đánh giá chống chịu tốt với sâu bệnh hại, ít bị đổ ngã, trọng lượng cây cao, năng suất đạt từ 160-180 tấn/ha, hàm lượng đường đạt khá cao từ 11-13 CCS 

-   Giống K88-92: ưu điểm nổi bật là vươn lóng rất nhanh, thân cao đường kính to, trọng lượng cao. Giống chín trung bình, chữ đường khá, đặc biệt là kháng được nhiều sâu bệnh như sâu đục thân, bọ trĩ, bệnh than và bệnh thối đỏ. Tuy nhiên có yếu điểm là không chống chịu cao với điều kiện ngập, mặn và úng.

-    Giống Khonkaen 3: trữ đường rất cao, từ 13-15 CCS. Năng suất mía cao, từ 106 - 112 tấn/ha. Đường kính thân trung bình, tốc độ tăng trưởng hơi chậm ở giai đoạn đầu. Sức đẻ nhánh tốt, không trổ cờ, chống đổ ngã tốt, lưu gốc tốt. Thích hợp với chân đất cát giàu mùn. Yếu điểm là dễ nhiễm bệnh đốm lá.

-    Giống Khonkaen 6: Mọc mầm khoẻ, đẻ nhánh mạnh, tốc độ vươn lóng khá nhanh, mật độ cây hữu hiệu cao, kháng sâu hại, trổ cờ ít, lưu gốc tốt, năng suất trên 150-160 tấn/ha. Hàm lượng đường đạt trên 11 CCS.

-    Giống ROC16: giống ngắn ngày, thích hợp trồng để né hạn, mặn, không chống chịu hạn mặn tốt. Tốc độ vươn lóng nhanh, thân to vừa phải, thẳng đứng, chống đổ tốt, ít trổ cờ. Ít nhiễm sâu đục thân và nhiễm nhẹ than đen. Tuy năng suất từ 80-100 tấn/ha không bằng các giống mía khác nhưng trữ đường rất cao từ 14-15 CCS.

     Hom giống chuẩn bị trồng

        Hộ ông Võ Văn Bái ở thị trấn Long Phú, huyện Long Phú, niên vụ mía 2016 – 2017 với 7 công tầm lớn, ông thu gần 120.000 tấn mía nguyên liệu, giá bán 800đ/kg. Trừ chi phí khoảng 8 triệu đồng/công, người trồng mía còn lời chưa tới 40 triệu đồng sau gần 1 năm canh tác. Với kinh nghiệm trồng mía nhiều năm, năng suất mía không làm ông lo lắng, mà yêu cầu đặc biệt các giống mía hiện nay phải có trữ đường cao, vì giá mía cao hay thấp đều phụ thuộc vào tỉ lệ trữ đường có trong mía. Ông Bái cho biết: “Nguyện vọng của nông dân là muốn có giống mía tốt, năng suất, trữ đường cao sẽ cho lợi nhuận nhiều. Trước đây tôi trồng giống mía 95 lá dài, trữ đường ít, giờ trồng giống mía 95 lá bầu, trữ đường cũng đỡ hơn. Hiện có giống ROC 16 , năng suất 15-16 tấn/ công nhưng trữ đường từ 12 đến 13”.

       Có hàng ngàn ha mía ở Sóc Trăng bị thiệt hại do nhiễm nước mặn trong năm 2016, và hiện độ mặn đã tăng cao trên địa bàn tỉnh, do đó, ngoài đạt trữ đường cao, các giống mía phải có sức chống chịu với hạn và độ mặn nhất định. Đây cũng là những điểm ưu tiên của ngành chức năng khi chọn bộ giống mía để chuyển giao cho nông dân. Kỹ sư Nguyễn Hữu Út, Phó Giám đốc Trung tâm Giống cây trồng tỉnh Sóc Trăng, cho biết: “Mỗi năm, Trung tâm Giống cây trồng có sự phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Nghiên cứu mía đường Bến Cát để cung cấp cho bộ giống nhập nội đem về trồng khảo nghiệm tại Trại giống Long Phú. Hằng năm, chúng tôi đều có tổ chức hội thảo để bà con ở những vùng trồng mía lớn của tỉnh đánh giá thực tế ngoài đồng, chọn ra những giống tốt phù hợp với điều kiện từng địa phương. Qua nghiên cứu, chúng tôi cũng chọn ra những giống có năng suất, trữ đường cao, phù hợp tiêu chí của các nhà máy đường, sau đó bố trí sản xuất thử tại mốt số địa phương để bà con chọn trồng trong năm 2017”.

         Thạc sĩ Nguyễn Thị Bắp, Trưởng Trại giống Long Phú, cho biết: “Sau khảo nghiệm, Trại giống có vài giống mía phù hợp với vùng đất Sóc Trăng. Qua sản xuất thử ở những vùng nhiễm mặn và hạn ở Cù Lao Dung thì giống KPS01-25 tỏ ra rất phù  hợp, có thời gian sinh trưởng từ 11 đến 12 tháng, chữ đường trên 11. Giống Susan Buri 50 cho năng suất cao, vươn lóng nhanh, cây to, chữ đường trên 11, thời gian sinh trương khoảng 11 đến 12 tháng, dễ trồng , cây mọc rất đều, tỉ lệ mọc mầm cao, đẻ nhánh tốt, năng suất cao, tuy nhiên giống này chưa trồng thử ở vùng bị nhiễm mặn. Giống VNT4 cũng như giống Susan Buri 50, tuy chưa đánh giá được nhiều về tính chống chịu mặn, nhưng đây là giống mía cho năng suất cao, tỏ ra phù hợp với vùng đất Sóc Trăng”. 

       Hiện nay, Sóc Trăng đã xuống giống được khoảng 4.300 ha mía, còn lại khoảng 4.500 ha ở các huyện Cù Lao Dung, Mỹ Tú chưa được xuống giống. Đối với các khu vực chưa xuống giống và đã xuống giống, ngành chức năng lưu ý nông dân những biện pháp kỹ thuật như sau:

        KHÂU SỬA SOẠN ĐẤT

-      Ở những vùng chuyên canh, mía trồng liếp cao để tránh ngập nước trong mùa mưa, mặt liếp rộng không quá 8m, giữa các liếp có mương giữ nước tưới trong mùa khô và ngăn việc bốc phèn, đồng thời có thể thoát nước nhanh trường hợp nước nhiễm mặn.

-       Rãnh trồng sâu hay cạn phải căn cứ vào tầng đất canh tác và điều kiện sản xuất của từng vùng, đất ở đáy rãnh phải nhuyễn, tơi xốp tạo điều kiện cho rễ ăn sâu, chống chịu với gió, nắng hạn, không bị đổ ngã. Thay đổi độ sâu của rãnh trồng tùy địa thế của đất trồng và giống mía: đất cao khô thì đào rãnh sâu, đất thấp chua phèn đào rãnh cạn; giống mía cao to cây rãnh sâu, mía thấp cây đào rãnh cạn. Ở Sóc Trăng, có thể trồng khoảng cách hàng từ 0,8 – 1m cho vùng trồng mía một vụ, 1 – 1,2m cho vùng trồng chuyên canh.

       CHĂM SÓC SAU KHI TRỒNG

               Đánh hộc, vô chân mía

      Sau khi trồng một thời gian, nếu gặp mưa lớn đất bị dẽ, cần phải xới cho đất thoáng, mía dễ nảy mầm. Kiểm tra hom, dặm lại những hom hao hụt, để đảm bảo cây phát triển đồng đều. Tỉa bỏ những chồi vô hiệu, giúp cây phân bố đều. Tối thiểu 2 lần: lúc mía đâm chồi tối đa và lúc mía có lóng dài. Cần làm cỏ để mía đảm bảo năng suất, sau 12 tuần mía giáp tàn khỏi cần làm cỏ. Mía cần nước nhưng sợ bị úng, nếu mía bị ngập có thể bị giảm độ đường hoặc nếu ngập quá lâu sẽ chết. Tối đa mía có thể chịu ngập 3 tuần, nhưng rễ ở đốt mọc nhiều làm mất đường. Nếu nước tưới nhiễm độ mặn quá mức chịu đựng, mía sẽ chết. Bình quân mía có năng suất 50 tấn/ha thì lấy khỏi đất khoảng 30 – 40kg N, 25 – 30 kg P2O5 và 70 – 75 K2O. Nếu bón phân hóa học và quản lý đất tốt thì không phải bón thêm phân hữu cơ, trừ trường hợp đất quá nghèo hữu cơ.

Mía tới kỳ thu hoạch

         Một số sâu bệnh chính thường gặp như: bệnh than đen (hay còn gọi là bệnh đen đọt), bệnh thối đỏ, rỉ sắt, đốm vòng, Bọ trĩ, sâu đục thân, sâu hại gốc, rệp sáp. Phải thường xuyên theo dõi ruộng mía để kịp thời phòng trừ sâu bệnh và sử dụng thuốc cho thích hợp. Có thể bóc lá để hạn chế sâu bệnh, rệp, chuột và hạn chế ra rễ trên thân.

Ngọc Khuê - http://thst.vn