Giá đường thế giới hiện đang dao động quanh mức 0,25 USD/pound. Dù hạ nhiệt đáng kể so với mức đỉnh gần nhất 0,27 USD/pound nhưng giá đường đã tăng 25% so với đầu năm và vẫn neo quanh vùng đỉnh 10 năm.

Giá đường trong nước cũng tăng theo đà của giá đường thế giới và dự kiến sẽ tiếp tục cao hơn từ quý II/2023. Cụ thể trong tháng 5 vừa qua, giá đường trong nước đạt 20.000 đồng/kg (tăng 10% so với đầu năm và 12% so với cùng kỳ), sau khi hầu như không thay đổi trong suốt quý I/2023 ở mức khoảng 18.000 đồng/kg.

Giới chuyên gia lý giải giá đường thế giới tăng cao đã gián tiếp đẩy giá đường trong nước lên mức cao.

Chuyên gia từ SSI Research dự báo giá đường trong nước nhiều khả năng sẽ duy trì ở mức cao và đi cùng pha với giá đường thế giới trong năm 2023 do đường nhập khẩu chiếm 2/3 nguồn cung đường của Việt Nam. Hiện tại, giá đường tinh luyện dự báo sẽ duy trì quanh mức 20.000 đồng/kg từ quý II/2023.

Ngoài ra, kỳ vọng Bộ Công Thương sẽ nâng lượng đường nhập khẩu tối đa theo hạn ngạch thuế quan năm 2023 để bổ sung nguồn cung đường trong nước, mang lại lợi ích cho các nhà máy đường tinh luyện trong nước nhập khẩu đường thô.

Giá cổ phiếu và giá đường nội địa có hệ số tương quan cao. Ảnh: SSI

Diễn biến "ngọt ngào" của giá đường cũng đã thúc đẩy tình hình kinh doanh của một số doanh nghiệp tăng trưởng thấy rõ. Trong đó Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho biết trong tháng 4.2023, doanh thu thuần của CTCP Đường Quảng Ngãi (mã chứng khoán QNS) đạt 1.280 tỉ đồng. Lợi nhuận trước thuế 224 tỉ đồng, lần lượt tăng 51% và gấp 2,6 lần cùng kỳ năm ngoái.

Mảng đường tiếp tục bứt phá trên mức nền thấp của cùng kỳ nhờ sản lượng tăng mạnh và giá bán cải thiện. Doanh thu thuần mảng đường đạt 554 tỉ đồng, gấp 6 lần cùng kỳ và sản lượng ở mức 32 nghìn tấn, tăng gấp 5 lần.

Với CTCP Thành Thành Công - Biên Hoà (mã chứng khoán SBT), dù là doanh nghiệp đứng đầu ngành đường nhưng chi phí tài chính ảnh hưởng đến tăng trưởng lợi nhuận.

Tương tự như SBT, CTCP Mía đường Lam Sơn (mã chứng khoán LSS) có tỉ lệ đường thương mại ở mức cao. Chứng khoán SSI cho rằng mảng hoạt động này sẽ bị ảnh hưởng trong năm 2023 do thuế chống trợ cấp chống bán phá giá. Đồng thời, LSS không trúng thầu đường thô trong hạn ngạch nhập khẩu giai đoạn 2021 - 2022.

Đối với sản xuất đường, LSS sản xuất được 55 nghìn tấn/năm (chiếm 52% sản lượng tiêu thụ và là mức thấp so với các công ty cùng ngành). Do đó việc tăng giá đường không mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp.

Với CTCP Mía đường Sơn La (mã chứng khoán SLS), điểm sáng là cổ tức tiền mặt tương đương khoảng 50% lợi nhuận. Trong khi riêng lợi nhuận sau thuế quý I/2023 đã tăng gần gấp đôi cùng kỳ lên 109 tỉ đồng nhờ hưởng lợi từ tăng sản lượng và giá bán.

ĐỨC MẠNH