Chờ nhà đầu tư ngoại

Ngày 7/6, Công ty CP Dược Hậu Giang (DHG) thông báo đã nộp hồ sơ lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) về việc nâng giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài (nới room) từ mức 49% lên tối đa 100%. Để được chấp thuận nới room, Dược Hậu Giang sẽ phải từ bỏ mảng phân phối dược phẩm.

Tính đến ngày 7/6, tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư (NĐT) nước ngoài tại Dược Hậu Giang ở mức 47,7%. Trong đó, Taisho Pharmaceutical Co., Ltd. (Nhật Bản) là NĐT nước ngoài sở hữu cổ phần lớn nhất với 24,44% vốn. NĐT này trở thành cổ đông chiến lược của Dược Hậu Giang từ năm 2016 và là đối tác kinh doanh, hỗ trợ rất tích cực cho Công ty trong thời gian qua. Taisho Pharmaceutical cũng vừa đăng ký mua thêm 650.000 cổ phiếu DHG (tương đương 0,5% vốn), qua đó nâng số lượng cổ phiếu nắm giữ lên 32,6 triệu cổ phiếu.

Việc NĐT chiến lược Nhật tăng thêm sở hữu tại Dược Hậu Giang được kỳ vọng sẽ đem lại nhiều lợi ích lớn cho doanh nghiệp này, thay vì một cơ cấu nhiều NĐT nhỏ lẻ, đơn thuần đầu tư tài chính như trước kia.

Doanh nghiệp đầu ngành trong lĩnh vực mía đường là Công ty CP Thành Thành Công - Biên Hòa cũng đã được UBCKNN chấp thuận nâng tỷ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài lên mức không hạn chế vào ngày 22/5 vừa qua. Việc nâng tỷ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài lên 100% đã được cổ đông thông qua tại Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên niên độ 2017 - 2018. Theo đó, Công ty đã phải bãi bỏ ngành nghề dịch vụ đóng gói; hoạt động sáng tác, nghệ thuật và giải trí; đồng thời cũng điều chỉnh ngành nghề khi không còn bán buôn lúa gạo; bán lẻ thuốc lá, thuốc lào.

Lãnh đạo Thành Thành Công - Biên Hòa trong buổi gặp gỡ nhà phân tích vào đầu tháng 3/2018 cho biết, có nhiều NĐT nước ngoài đang tìm hiểu cơ hội đầu tư vào Công ty. Hiện một số quỹ ngoại đang nắm giữ cổ phiếu Công ty trong danh mục đầu tư bao gồm: Market Vectors Vietnam ETB (1,68%), Halley Asian Prosperity (1,41%).

Cũng liên quan vấn đề nới room, ngày 26/4 vừa qua, Công ty CP Thép Việt Ý đã được UBCKNN cho phép nâng tỷ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài lên tối đa 100% để mở đường cho đại gia thép Nhật Kyoei Steel nâng tỷ lệ sở hữu chi phối tại doanh nghiệp này.

Các doanh nghiệp khác như Công ty CP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, Công ty CP Tập đoàn Kido cũng đã thông qua phương án nới room ngoại tối đa lên 100% trong ĐHĐCĐ thường niên vừa diễn ra. 

Không chỉ có màu hồng

Nếu như trước đây, giá cổ phiếu các doanh nghiệp sau khi công bố thông tin nới room thường tạo sóng trên thị trường chứng khoán, thì lần này ngược lại, giá các cổ phiếu này chủ yếu đi xuống.

Theo ông Hoàng Minh Sơn - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Chứng khoán Vina, việc nới room không hoàn toàn là tạo sóng mà để tăng vốn, vì NĐT dễ dàng nhìn ra doanh nghiệp đang có tỷ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài là bao nhiêu để đầu tư. Qua đó giúp doanh nghiệp huy động được thêm vốn ngoại trong khi room cũ đã đầy. Việc này về lâu dài tốt cho doanh nghiệp khi có dòng vốn và đối tác ngoại giúp doanh nghiệp phát triển, có nhân tố mới về vốn, công nghệ, kinh nghiệm sản xuất, kinh doanh.

Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực, sẽ tiềm ẩn khả năng doanh nghiệp bị NĐT ngoại thâu tóm hết, hoặc trong ngắn hạn do phải cắt giảm những ngành nghề kinh doanh có điều kiện nên một số chỉ tiêu tài chính sẽ bị giảm.

Đồng quan điểm trên, ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam đánh giá, việc nới room lên 100% khiến cho NĐT nước ngoài dễ dàng hơn trong việc mua lượng cổ phiếu với tỷ trọng lớn - tương đương với quyền biểu quyết của họ tại doanh nghiệp. Cùng với đó, các cổ đông lớn có thể gia tăng tỷ lệ sở hữu lớn hơn, lượng pha loãng cổ phiếu ít đi và giá cổ phiếu sẽ khó bị biến động.

Song không phải “mối tình” nào cũng có cái kết êm đẹp. Thị trường chứng khoán Việt Nam từng chứng kiến không ít trường hợp cổ đông nội - ngoại mâu thuẫn với nhau và ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp. Đơn cử là trường hợp Công ty CP Bibica, ĐHĐCĐ thường niên 2018 vừa qua tiếp tục ghi nhận sự bất đồng của hai cổ đông lớn là Công ty CP Tập đoàn PAN và Lotte. Cổ đông lớn Lotte sau đó đã không thông qua tờ trình về kế hoạch doanh thu, lợi nhuận năm 2018.

Về cơ bản, việc doanh nghiệp trong nước cho phép NĐT nước ngoài gia tăng tỷ lệ sở hữu cũng có những tác động tích cực đến thị trường chứng khoán nói chung. Vì bản chất dòng vốn ngoại là dòng vốn thông minh, thường tìm đến những công ty, cổ phiếu tốt và phù hợp với tiêu chí đầu tư của họ, và họ sẵn sàng trả giá cao về dài hạn. Do đó, việc nới room sẽ làm tăng thêm nguồn vốn vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Đồng thời, doanh nghiệp có quyền bán cổ phần cho cổ đông trong nước và nước ngoài như nhau nên có nhiều lựa chọn hơn trong việc tìm đối tác, NĐT.     

Thế Anh