Phiên đấu giá quyền sử dụng hạn ngạch đường năm 2017 diễn ra ngày 23/8 là phiên thứ 2, nhưng cũng là phiên cuối cùng, bởi từ năm 2018, đường sẽ là mặt hàng được nhập khẩu không cần hạn ngạch và thuế nhập khẩu sau năm 2018 giảm về 0%.

Rộn ràng đẩy giá lên

Mức giá khởi điểm để tham giá phiên đấu giá quyền sử dụng hạn ngạch đường nhập khẩu năm 2017 là 1,4 triệu đồng/tấn cho cả mặt hàng đường thô và đường tinh luyện đã được các doanh nghiệp tham gia bỏ giá ở mức cao để giành quyền nhập khẩu.

Có 3 doanh nghiệp trúng giá quyền sử dụng hạn ngạch của 44.000 tấn đường thô với cùng mức 2,5 triệu đồng/tấn là Công ty cổ phần Mía đường Thành Thành Công Tây Ninh, Công ty Đường Biên Hòa và Công ty TNHH MTV Đường Biên Hòa - Ninh Hòa. Đây cũng là 3 doanh nghiệp thuộc nhóm của Tập đoàn Thành Thành Công - nơi đang chiếm 30% sản lượng đường sản xuất của Việt Nam.

Tại phiên đấu giá với 45.500 tấn đường tinh luyện có sự tham gia của 12 doanh nghiệp, giá trúng thấp nhất là 1,82 triệu đồng/tấn và mức giá trúng cao nhất là 4,55 triệu đồng/tấn.

Đơn vị trúng giá lớn nhất về mặt khối lượng ở mặt hàng đường tinh luyện là Công ty TNHH Perfetti van melle Việt Nam với 12 lô, tương đương 12.000 tấn và mức giá trúng thấp nhất là 2,57 triệu đồng/tấn. Giá trúng cao nhất thuộc về Công ty TNHH Thực phẩm Orion Vina với 4,55 triệu đồng/tấn.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Online - Baodautu.vn, nhiều doanh nghiệp tham gia đấu giá quyền sử dụng hạn ngạch đường năm 2017 cho biết, mức giá khởi điểm được đưa ra năm nay cao hơn năm ngoái. Tuy nhiên, giá trúng của các doanh nghiệp cũng tăng mạnh so với năm ngoái.

Quan sát phiên đấu giá với tư cách là giám sát đến từ Hiệp hội Sữa Việt Nam, ông Hà Quang Tuấn, Chủ tịch HĐQT của Công ty cổ phần Sữa Hà Nội (Hanoi Milk) cho hay, nếu tính cả các chi phí để nhập khẩu đường thì giá đường nhập về Việt Nam ở tầm 12-13 triệu đồng/tấn, so với giá đang bán hiện tại là 15 triệu đồng/tấn thì đấu trúng giá sẽ rẻ hơn được 2 triệu đồng/tấn.

Áp lực mở toang cửa

Mặt hàng đường (mã HS 1701) nếu có hạn ngạch thuế quan sẽ được hưởng thuế suất ở mức 5% khi nhập khẩu từ các nước ASEAN có kèm theo C/O form D, hoặc mức 25% đối với đường thô và 40% đối với đường trắng nếu nhập khẩu từ các nước ngoài ASEAN.

Nếu không có hạn ngạch, thuế suất thuế nhập khẩu đường sẽ là 80% đối với đường thô và 85% đối với đường trắng.

Theo lộ trình, từ năm 2018, hạn ngạch nhập khẩu đường sẽ được dỡ bỏ. Cũng theo các cam kết trong khu vực ASEAN, sau năm 2018, thuế xuất nhập khẩu mía đường từ các nước trong khu vực ASEAN sẽ về 0%.

Hiện tại, quốc gia sản xuất đường nhiều nhất trong ASEAN là Thái Lan với khoảng 11 triệu tấn ở thời điểm này và có mục tiêu nâng lên 20 triệu tấn vào năm 2020. Đây là sức ép lớn nhất với các doanh nghiệp sản xuất đường tại Việt Nam.

Bà Dương Thị Tô Châu, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Mía đường Thành Thành Công Tây Ninh cho hay, để có sản lượng đường hiện tại, Thái Lan đã có những chuẩn bị từ cả chục năm trước, với việc lựa chọn địa điểm, giống cây phù hợp, đồng thời có những chính sách khuyến khích xuất khẩu khối lượng lớn đường sản xuất được.

Dẫu vậy, việc bỏ hạn ngạch hay giảm thuế nhập khẩu tại khu vực ASEAN theo cam kết được nhà sản xuất đường mía lớn nhất Việt Nam đánh giá là “chưa chắc khiến đường nhập khẩu về có giá rẻ hơn”.

Thái Lan đang theo dõi rất kỹ thị trường đường Việt Nam. Khi bỏ các rào cản hiện nay thì tất cả các doanh nghiệp Việt Nam sẽ nhập khẩu đường từ Thái Lan bởi gần, vận chuyển dễ dàng, thuận tiện. Khi có nhiều người mua thì giá chưa chắc đã rẻ đi.

“Đứng trước áp lực này, riêng Thành Thành Công Tây Ninh hiện cũng đã chuẩn bị xong cho việc sáp nhập thêm Công ty Đường Biên Hoà vào nhóm sản xuất đường, nhằm tạo ra sức bật mới trong việc trụ vững trên thị trường mở toang cửa”, bà Dương Thị Tô Châu cho hay.