Tục đặt hai cây mía lên bàn thờ tổ tiên vào dịp Tết là phong tục truyền thống lâu đời của người Việt. Nhiều gia đình ngày nay vẫn giữ nguyên nét đẹp truyền thống này. Theo quan niệm của người xưa, cây mía là biểu tượng của sự giao hòa, hết nối giữa hai thế giới âm - dương, sẽ giúp ông bà tổ tiên có thể chung vui mừng năm mới cùng con cháu.

Vì lẽ này mà dịp Tết, nhu cầu sử dụng mía tăng cao, đặc biệt là loại mía tím, những cây mía còn nguyên ngọn lá gốc rễ. Mặc dù việc mua bán mía phải đến những ngày 29, 30 Tết mới trở nên tấp nập nhưng những người buôn mía đã sớm thực hiện công việc giao dịch tại các nhà vườn, thu gom mua mía đẹp để bán vào dịp Tết.

Chị Nguyễn Hải Dương - chủ một vườn mía tại xã Tây Phong, tỉnh Hòa Bình cho viết, chị có 2 mẫu ruộng mía tím đều đã bắt đầu có thể thu hoạch được.

"Mùa mía bắt đầu từ tháng 3 đến tháng 11. Với 2 mẫu ruộng mía, tôi mới thu hoạch khoảng 1/3, còn lại để dành cho ngày Tết bán mía gậy ra thị trường. Có loại mía trắng và mía tím nhưng mía dùng để đặt bàn thờ Tết thì người ta chỉ dùng mía tím thôi. Giá bán vào dịp Tết sẽ cao hơn so với bình thường nên tôi cố giữ mía đến sát Tết mới bán đi".

Chị Dương chia sẻ, thời điểm hiện tại, các thương lái đã lên tận vườn để chọn và đặt mua vườn mía. Được biết, nếu mua lẻ theo cây thì giá là khoảng 20.000 đồng cây, còn nếu mua số lượng lớn thì có giá từ 7.000 - 10.000 đồng/cây tùy số lượng và tùy loại.

"Khách đến mua số lượng lớn đều là khách mua để bán Tết, thế nên khi cách Tết khoảng từ 5 ngày đến 1 tuần thì nhà vườn chúng tôi mới bắt đầu hạ mía để bán. Mía được giữ nguyên ngọn và rễ, cứ thể vận chuyển đi cho khách. Hiện tại vườn tôi cũng đang có khoảng độ gần 1 vạn gốc mía, đều đã ngọt lịm cả rồi, chỉ chờ đến Tết là hạ bán thôi" - chị Dương hồ hởi chia sẻ.

Vườn mía của nhà chị Dương đã sắp đến thời điểm thu hoạch Tết, giá thu mua mía sỉ tại vườn khá rẻ

Chủ vườn này cũng chia sẻ thêm, những năm nay, tại các tỉnh như Nghệ An, Thanh Hóa cũng đang bắt đầu rộ lên việc trồng mía, khiến khả năng cạnh tranh giữa các vùng trồng mía tăng lên rất nhiều. Nhưng vì nhu cầu sử dụng mía dịp Tết rất cao nên không ảnh hưởng nhiều đến giá cả mía vào mùa cuối năm.

Chị Nguyễn Hải Yến (Thanh Oai, Hà Nội) đi buôn mía Hòa Bình cho biết, năm nay, vợ chồng chị đã đánh xe lên tận tỉnh Hòa Bình để đặt mua 2 vườn mía bán buôn dịp Tết. Đây là năm thứ 3 chị Yến ăn Tết cùng cây mía, chưa năm nào hàng đổ về bán không hết hoặc bị ế hàng cả.

Chị Yến chia sẻ: "Mấy năm nay, mình thường xuyên đi lên vườn đánh mía về bán sỉ lẻ. Vì mía Tết trưng bàn thờ yêu cầu thẩm mỹ cao nên mình chỉ chọn những vườn trồng được mía đẹp, to chắc, cành thẳng. Năm nay, mình thấy mía đẹp hơn năm ngoái nhưng giá cả tại vườn không cao hơn năm ngoái là bao".

Chị cũng cho biết, hiện giá bán buôn trên thị trường là 12.000 - 15.000 đồng/cây mía, nếu mua từ 10 bó thì sẽ được giá này, mỗi bó gồm 10 cây.

"Thực ra, mình báo giá cho khách từ 12.000 - 15.000 đồng/cây là vì chưa định được chính xác giá mía. Phải để sát dịp Tết thì mới báo được giá cuối cho khách được, vì còn phụ thuộc vào nhà vườn bán ra với giá bao nhiêu. Nếu từ nay đến Tết thời tiết thuận lợi, không mưa gió thất thường thì giá mía ổn định. Nhưng nếu mưa lớn, trời rét lạnh bất thường làm mía bị xấu, sâu mọt thì giá mía đẹp sẽ cao hơn. Nói chung, phải đến ngày 18 tháng Chạp mới biết được chính xác để báo giá cho khách" - chị Yến nói.

Hàng năm, cứ đến ngày 25 Tết trở đi, trên các cung đường như Lê Đức Thọ, Trần Vĩ, Hoàng Quốc Việt, dốc Bưởi... lại có rất nhiều tiểu thương bày mía tím bán Tết. Đây là dịp duy nhất trong năm mặt hàng mía cây được bán nhiều và chạy như vậy. Hầu như khách hàng đều sẽ mua một cặp mía với bất cứ giá nào mà người bán đưa ra để lấy may và lấy lộc.

Anh Nguyễn Văn Hùng (Cầu Giấy, Hà Nội) vừa đặt 15 bó mía từ một vườn mía tại tỉnh Thanh Hóa, anh cho biết, đây là năm thứ 2 anh nhập mía về bán Tết. Anh dự định sẽ mang mía đến chợ hoa và dọc cung đường Hoàng Quốc Việt để bán kiếm lời.

Anh cho biết, mía cây rất được chuộng mua vào dịp Tết: "Từ ngày 27 Tết đã có người mua mía rồi, nhưng phải đến 29 Tết thì người mua mới đông lên. Nhưng nhiều người mua nhất vẫn là thời điểm sau giao thừa. Người dân đi xem pháo hoa về thì tạt vào mua 2 cây mía để bàn thờ, vừa là theo phong tục, vừa là để mang lộc về nhà. Vậy nên mía bán vào đêm giao thừa luôn phải xanh tốt, thẳng đẹp, đốt đều thì khách mới chọn mua".

Được biết, giá mía bán vào những ngày cận Tết và đêm giao thừa lên đến 20.000 - 30.000 đồng/cây, thậm chí có nơi bán 50.000 đồng/cây. Dù giá đắt nhưng vì muốn ngày đầu năm vui vẻ, may mắn, phúc lộc tràn đầy nên nhiều người vẫn sẵn sàng bỏ tiền mua.

Lương Chi - baomoi.com