Chất lượng mía chục yêu cầu phải thẳng, lóng dài. Ảnh: D.KHÁNH

Vừa bán xong 1,5 công mía ROC 16 theo hình thức mía chục làm nước ép thu về hơn 37 triệu đồng, trừ hết các khoản chi phí đầu tư như đào hộc, mía giống, nhân công, vụ mía này anh Lý Hoàng Ngoan còn lãi hơn 15 triệu đồng. Theo anh Ngoan, trồng mía chục có thời gian ngắn hơn trồng mía đường, 2 năm có thể trồng được 3 vụ. Chưa kể bán mía chục còn giảm được chi phí nhân công thu hoạch. Anh Ngoan cho biết thêm: “Mía bán cho nhà máy đường hàng năm giá dao động từ 1.000-1.100 đồng/kg, nhưng nông dân phải tốn chi phí nhân công thu hoạch gần 300 đồng/kg. Trong khi trồng mía chục, giá bán bình quân hàng năm ổn định ở mức 1.500 đồng/kg, có lúc hơn 2.000 đồng/kg, thương lái tự thuê nhân công để thu hoạch mía nên người trồng mía hạn chế được chi phí phần này”.

Giá bán mía chục tuy cao thì song hành với đó là chất lượng mía phải được đảm bảo. Mía chục không yêu cầu khắt khe về chữ đường như mía bán cho nhà máy nhưng đòi hỏi cây mía phải thẳng, lóng dài nên buộc nông dân phải tập trung đầu tư và làm kỹ ở các khâu trong quá trình canh tác. Bà Nguyễn Thị Đậm, ở xã Phụng Hiệp, huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Mía chục có chi phí đầu tư và công chăm sóc nhiều hơn từ 20-30% so với trồng mía đường. Nếu mía đường chỉ đánh lá, bơm sình một đến hai đợt trong một vụ thì mía chục phải làm gấp đôi. Song song đó, để cây mía phát triển tốt, rút ngắn thời gian thu hoạch thì phân bón cũng được sử dụng nhiều hơn mía đường. Chi phí và công chăm sóc cao, nhưng bù lại giá bán ổn định nên nông dân cũng có nguồn thu nhập khá”.

Từ một vài héc-ta trồng mía chục bán làm nước ép, đến nay theo thống kê toàn huyện Phụng Hiệp có diện tích trồng mía chục khoảng 600ha, trong đó có khoảng 25% nông dân áp dụng kỹ thuật trồng lưu gốc, tổng sản lượng mía chục năm nay khoảng 60.000 tấn. Hiện thương lái vào tận ruộng thu mua mía chục với giá từ 2.000-2.300 đồng/kg (tùy chất lượng mía) hoặc mua mão với giá 22 triệu đồng/công. Theo nhận định đây là giá bán cao nhất từ trước đến nay. Với giá bán như hiện tại cùng với năng suất 100 tấn/ha, trừ hết các khoản chi phí đầu tư, mỗi héc-ta trồng mía chục bà con cầm chắc lợi nhuận 100 triệu đồng.

Ông Bùi Hoàng Tư, ở xã Hiệp Hưng, huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Chưa có năm nào giá mía chục lại cao như vụ này nên hầu như ai trồng mía chục năm nay đều có lãi cao, bù lại cho những năm trồng mía đường lỗ lã. Thời gian canh tác mía chục tương đối ngắn nên hiện nay sau khi thu hoạch bà con đều trồng lại hoặc để lưu gốc qua tết là có thể bán vụ tiếp theo”.

Ông Trần Văn Tuấn, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Phụng Hiệp, cho biết: Giá mía chục làm nước ép những năm gần đây ổn định nên phong trào trồng mía chục ở huyện Phụng Hiệp phát triển rất mạnh. Tuy nhiên đi kèm với việc phát triển mô hình trồng mía chục sẽ thu hẹp vùng mía nguyên liệu của nhà máy đường. Do đó, để giúp nông dân trồng mía phát triển và nhà máy đường có vùng nguyên liệu ổn định để sản xuất, theo nghị quyết của Huyện ủy thì từ nay đến năm 2025 huyện sẽ giữ lại vùng nguyên liệu mía cho nhà máy đường khoảng 2.500-3.000ha, số diện tích còn lại khoảng 500-600ha sẽ được quy hoạch trồng mía chục ở các địa phương như xã Phụng Hiệp, một phần xã Hiệp Hưng và thị trấn Cây Dương. Những nơi này có điều kiện thổ nhưỡng phù hợp với việc canh tác mía chục nên chất lượng và năng suất mía chục ổn định.

Cây mía đang gặp khó và chưa có lời giải, tuy nhiên với cách làm của không ít nông dân ở huyện Phụng Hiệp hiện nay đã chứng minh cây mía vẫn có thể cho hiệu quả nếu người dân biết tận dụng và chủ động linh hoạt trong sản xuất. 

 T. TRÚC - D. KHÁN